BMI; Body Mass Index
شاخص توده بدن یا شاخص کوتله، یک ابزار آماری است که برای مقایسه وزن و قد یک فرد استفاده می‌شود. این شاخص نمی‌تواند میزان چاقی را به طور مستقیم اندازه‌گیری کند، اما یک روش مناسب است برای بررسی سلامت وزن فرد با در نظر گرفتن قدش. این شاخص در سال‌های ۱۸۳۰ تا ۱۸۵۰ توسط آدولف کوتله، یک دانشمند بلژیکی، ابداع شد.
روش محاسبه شاخص توده بدن بسیار ساده است و برای تعیین میزان اضافه وزن و کمبود وزن استفاده می‌شود. شاخص توده بدن با تقسیم وزن فرد به کیلوگرم بر مجذور قدش بر حسب متر محاسبه می‌شود.
استفاده از این روش به عنوان یک روش عملی برای تعیین اضافه وزن یا چاقی بسیار مهم است. شاید باور کردنی نباشد، اما اندازه‌گیری شاخص توده بدن به همان اهمیت و حیاتیتری که اندازه‌گیری فشار خون در سنین میانسالی دارد. استفاده گسترده از این محاسبه ساده به دلیل آن است که تناسب یا عدم تناسب بین وزن و قد را مشخص می‌کند.
بر این اساس نتایج به صورت زیر دسته بندی می شود :
زیر 18.5: کمبود وزن (Underweight)
18.5- 24.9: وزن نرمال (Normal Weight)
25- 29.9 : اضافه وزن (Overweight)
30- 34.9 : چاقی درجه ۱ (Obesity Class I)
35- 39.9: چاقی درجه ۲ (Obesity Class II)
بیشتر از 40: چاقی مفرط و مرگبار (Morbid Obesity)
شاخص توده بدن در کودکان با روشی متفاوت نسبت به بزرگسالان اندازه‌گیری می‌شود. با این حال، روش کار تقریباً مشابه است، با این تفاوت که برای کودکان درصدی برای مقایسه با سایر کودکان هم سن و هم جنس در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، در افراد زیر 20 سال، کودکانی که در زیر 5 درصد قرار دارند به عنوان کم وزن تلقی می‌شوند و کودکانی که در بالای 95 درصد قرار دارند به عنوان چاق در نظر گرفته می‌شوند.
با این حال، برای محاسبه شاخص توده بدن در سنین بین 18 تا 20 سالگی، توصیه می‌شود از روش محاسبه کودکان استفاده شود تا نتیجه‌ای دقیق‌تر به دست آید. به این ترتیب، می‌توان از شاخص توده بدن به عنوان یک ابزار مفید برای ارزیابی وضعیت وزنی در این گروه سنی استفاده کرد.
وضعیت وزنی
ـ کمتر از صدک ۵: کمبود وزن
ـ صدک ۵ تا ۸۵: وزن نرمال
ـ صدک ۸۵ تا ۹۵: در معرض خطر
ـ بالای صدک ۹۵: اضافه وزن
کمر و اندازه‌گیری دور کمر هم به این دلیل مهم است که تقریباً با میزان چربی موجود در تنه و دور قلب نسبت مستقیم دارد ، به خصوص در مورد آقایان دیده شده که شاید اضافه وزن زیادی نداشته باشند ، ولی اندازه دور کمر آنها بسیار بزرگ است. که این مورد هم در نوع خود خطرناک است.
در حقیقت ، اندازه دور کمر ،جدا از چاقی می‌تواند یکی از عوامل خطرزا به شمار آید.
برای اندازه‌گیری دور کمر، مناسب است نوار اندازه‌گیری (متر) را کمی بالاتر از ناف و زیر دنده‌های قفسه سینه قرار دهیم. اگر دور کمر آقایان بیش از 102 سانتیمتر و دور کمر بانوان بیش از 89 سانتیمتر باشد، این یک هشدار است که باید به جدیت آن رسیدگی کرده و براساس آن تغییراتی در روند زندگی روزانه ایجاد کنیم.
در مورد چاقی، می‌توان به نوع یا شکل چاقی اشاره کرد. شاید از چاقی سیبی شکل و چاقی گلابی شکل شنیده باشید. این اصطلاحات برای توصیف الگوهای مختلف توزیع چربی در بدن استفاده می‌شوند. چاقی سیبی شکل به وضعیتی اشاره دارد که چربی بیشتر در ناحیه شکم و ناحیه بالای شکم تجمع می‌یابد، در حالی که چاقی گلابی شکل به وضعیتی اشاره دارد که چربی بیشتر در ناحیه باسن و ران تجمع می‌یابد.
تشخیص نوع چاقی می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره توزیع چربی در بدن و احتمال بروز برخی بیماری‌ها ارائه دهد. برای مدیریت بهتر چاقی، شناختن نوع چاقی و اتخاذ تغییرات مناسب در سبک زندگی می‌تواند مفید باشد.
بله چاقی از نظر شکل ظاهری به دو دسته تقسیم می شود.
در چاقی سیبی شکل، چربی اضافی در اطراف شکم جمع شده است و در چاقی گلابی شکل این چربی اضافی در باسن و ران ها جمع می شود ،بد نیست بدانید که چاقی سیبی شکل در مقایسه با چاقی گلابی شکل، بیشتر سلامت فرد را تهدید می کند.
پس از بررسی تمامی موارد بالا ، برای رفع چاقی های موضعی یکی از پیشنهادات ما انجام لیزر لیپولیز است .این روش می تواند ساختار چربی های انباشته شده را بر هم زده و ضمن خارج کردن چربی های زاید ، با تحریک پوست به ساخت کلاژن به سفت شدن آن کمک نماید.
